In de loop van de jaren is je Mac traag, overvol en één grote chaos geworden. Je kunt bestanden niet meer snel vinden, er staan programma’s op die je al jaren niet hebt aangeraakt en het opstarten duurt voor je gevoel drie kwartier. Tijd om de Mac eens goed op te schonen zul je denken. Maar hoeveel zin heeft dit? In dit artikel leg ik uit waarom het “opschonen” van je Mac vaak geen zin heeft – en wanneer wel.
Je schoont nooit écht op
Opschonen klinkt heel leuk, maar door de Mac heen klikken en hier en daar iets weggooien zet weinig zoden aan de dijk. De echte vervuiling, die op je Mac terecht komt, bij het downloaden en installeren van software bijvoorbeeld, zit vaak in een andere laag van het systeem. Verborgen mappen en bestanden bevatten onderdelen op het gebied van onder andere voorkeuren en tijdelijk opgeslagen files. Deze zul je niet zomaar vinden, en dat is maar goed ook. Mocht je hier belangrijke bestanden verwijderen dan kan het zijn dat er data verloren gaat die je niet wilt missen. Het is daarom verstandig dit vooral niet zelf te gaan proberen.
De meeste schoonmaak-programma’s vertragen alleen maar
Oke, als ik het niet zelf mag doen, wie dan wel? Er zijn programma’s te vinden die de Mac voor je zouden schoonmaken. Je geeft zo’n applicatie toegang tot de kern en complete inhoud van jouw Mac en laat deze vervolgens zijn gang gaan. Wat zo’n programma precies doet is vaak onduidelijk. Niet echt een veilig gevoel. Sterker nog, met programma’s als MacKeeper komt vaak een hoop Malware mee. Nóg meer vervuiling dus.
Daarnaast is het niet heel effectief. Veel bestanden heb je gewoon nodig om snel te kunnen werken met de Mac. Tijdelijk opgeslagen bestanden werken als een geheugensteuntje waardoor jouw bestand, programma of instelling snel kan worden geladen. Je Mac werkt dus vaak alleen maar trager na zo’n “schoonmaakbeurt”.
Verouderde of versleten hardware is vaak het probleem
Een derde reden waarom opschonen vaak geen zin heeft is omdat traagheid (de nummer 1 reden om te willen opschonen) vaak niet het gevolg is van vervuiling, maar van slijtage. Zeker bij Macs die gemaakt zijn tussen 2010 en 2016 is het vaak de harde schijf die zijn langste tijd op een gegeven moment heeft gehad.
Gelukkig kun je hier wel wat aan doen. Door de Mac te voorzien van een hardware upgrade kun weer gebruik maken van de optimale snelheid. De versleten harde schijf wordt vervangen door een SSD (Solid State Drive) en vaak wordt er ook werkgeheugen toegevoegd. Gelijk een goed moment voor een echte schone installatie waarbij alle vervuiling als sneeuw voor de zon verdwijnt.

Tijdens SSDay, elke eerste dinsdag van de maand, voorzien wij jouw Mac van een Mac Upgrade. Lees meer hierover op onze website.
Wanneer heeft opschonen wel zin?
Bovenstaande wil niet zeggen dat opschonen (of eigenlijk opruimen) nooit zin heeft. In een aantal gevallen is het zeker verstandig en zinvol om eens flink aan de slag te gaan met de bestanden op je Mac. Hier komen ze:
Een overvolle Mac
Je Mac zit overvol en je hebt minder dan 10% vrije ruimte beschikbaar. Dit wordt vooral een probleem als je updates wilt doen of iets wilt installeren, maar je Mac kan er ook enorm traag van worden. Gebruik dit stappenplan om weer ruimte te maken.
Je wilt meer overzicht
Het is volkomen logisch dat na een aantal jaar van intensief gebruik de structuur een beetje kwijt is op jouw Mac. Maak overzicht door niet meer dan 20 submappen per map te gebruiken en gebruik eventueel de handigheden die de Finder je biedt, zoals tags en favorieten.
Je hebt last van Malware
Denk je dat je getroffen bent door Malware? Dan kan het slim zijn om je Mac op te schonen. Gebruik hiervoor een Malware scanner zoals MalwareBytes en controleer de lijst met gevonden Malware op items die je zelf hebt geïnstalleerd en wellicht nog wel nodig hebt.
Om te voldoen aan de AVG
De privacywetgeving stelt dat je gegevens van personen maar voor een bepaalde tijd mag bewaren. Het is dus slim om in ieder geval eens in het jaar door je bestanden heen te lopen en weg te gooien wat niet meer relevant is. Tips hiervoor vind je in dit artikel.
Je wilt met een schone lei beginnen
Het kan ook zijn dat je graag met een schone lei wilt beginnen. In dat geval is het mogelijk om je Mac compleet te wissen en opnieuw te installeren. Terugzetten van een (Time Machine) back-up is af te raden omdat daarmee de vervuiling weer 1 op 1 terugkomt. Het opnieuw inrichten van de Mac kost echter wel veel tijd en kan, zeker voor degenen met wat minder technische ervaring, een behoorlijke klus zijn. Ben je iets vergeten te bewaren of exporteren? Dan ben je dit kwijt. Het risico op verlies van data is dus ook behoorlijk groot.
Komt je Mac in aanmerking voor een Mac Upgrade? Dan is dit een verstandigere keuze. De oude harde schijf blijft intact en je voorziet de Mac gelijk van nieuwe hardware.
Omdat mijn oude iMac niet meer ondersteund en erg traag werd zocht ik, eind 2017, naar een goede vervanger. Ik liep, voor een aantrekkelijke prijs, tegen een demo model (21,5 ” late 2015) aan. Na thuiskomst een ‘Clean Install’ uitgevoerd in de hoop daarmee de iMac ‘Up to Date’ en in topconditie te krijgen.
Mijn ‘nieuwe’ iMac leek weliswaar sneller dan mijn oude maar echt significant was dat niet. Dit had ie mijns inziens wel moeten zijn.
Ik kan me niet voorstellen dat deze machine rechtstreeks vanuit de fabriek niet sneller was en heb dan ook het idee dat er ook na een clean Install nog ergens resten van oude bestanden overblijven die de werking vertragen.
Voor de goede orde, omdat ik al mijn bestanden in ’the cloud’ heb staan heb ik geen backup teruggezet en gebruik ik alleen MacOS en (Microsoft) Office365
Heeft iemand, afgezien van het vervangen van de harde schijf door een SSD, een idee hoe ik deze machine in fabrieksnieuwe conditie zou kunnen krijgen?
Ha Bert,
Dat een nieuwe Mac traag aanvoelt kan aan veel dingen liggen. Vaak is dat toch de harde schijf, maar het kan natuurlijk ook gebrek aan werkgeheugen of een trage processor zijn. Als dit een demo model was heeft hij misschien wel dag en nacht staan draaien en kan het best zijn dat de harde schijf compleet versleten is. Een SSD zal dan wel de oplossing kunnen zijn.
Zeker als je een clean install hebt gedaan en verder weinig lokaal hebt staan, lijkt het toch een hardware tekortkoming te zijn.
Succes ermee!
Claire